بررسی عنصر زمان از منظر روایت شناسی در طرح قصص سورۀ کهف
نویسندگان
چکیده
بخش عمدۀ تعالیم و دستورات قرآنی که مجموعهای است از اندرزها، عبرتها، محکمات و متشابهات، از رهگذر شگردهای ادبی و به ویژه فنون قصه سرایی و حکایت پردازی و به اصـطلاح ، ادبـیات داستانیِ روایی انتقال یافته است. برای شناخت و تحلیل قصص قرآنی، بهرهگیری از نظریههای روایتشناسی و تئوریهای آن مانند: سطوحروایی، طرح، داستان، زمان و اقسامش، متنروایی، شیوۀ روایی قصص، معانی و مبانی، که ابزاری برای تحلیل متن در اختیار میگذارند، از شیوههای کارآمد به حساب میآیند. فرضیه اصلی آن است که عنصر زمان روایی و اقسام آن از منظر روایتشناسی از جمله عناصر مهم در روایتهای قـصص قرآنی بهویژه در قصص سورۀ کهف هستند. همچنین تلاش میشود به این سوالات پاسخ گفته شود که چگونه مـؤلفۀ زمان به بهترین نحو در شکلگیری طرح قصص سورۀ کهف بهره گرفته شده است؟ و چگونه در قصص سورۀ کهف، عناصرِ زمان روایی همچون نظم، تداوم، سرعت روایی و بسامد در نسبت با داستان تاریخی با چینشی هنرمندانه، قصهها را به پیش میبرند؟ زمانروایی در این مقاله بر اساس دیدگاهها و نظریات ژرار ژنت بررسی خواهد شد. متون روایی با دو عنصر اصلی سر و کار دارند: داستان و طرح و در نتیجهگیری این پژوهش تصریح شده که عنصر زمان بیشترین کارایی را در داستان و طرحِ قصههای ملاقات موسی(ع) با خضر، اصحابکهف و ذوالقرنین داشته است.
منابع مشابه
بررسی تطبیقی سطوح روایت و عناصر آن در قصص سورۀ کهف
روایتشناسی، الگویی نظری و کاربردی برای تجزیه و تحلیل داستانها از جمله داستانهای قرآنی به شمار میرود. بهرهگیری از نظریههای روایتشناسی و تئوریهای آن مانند، سطوحروایی، طرح، داستان، متنروایی، شیوۀ روایی قصص، معانی و مبانی از شیوههای کارآمد برای تجزیه و تحلیل داستانهای قرآن به حساب میآید. سورۀ کهف حاوی سه داستان ویژۀ در قرآن است که عبارتاند از: داستان اصحابکهف، داستان حضرت موسی(ع) و خ...
متن کاملتوبه ابراهیم ادهم از منظر روایت شناسی
موضوع مورد بررسی کوفه توبه ابراهیم ادهم است که از چهار متن انتخاب شده ؛ کشف المحجوب هجویری غزنوی ( قرن پنجم ه ق) طبقات الصوفیه خواجه عبدالله انصاری غزنوی ( قرن پنجم ه ق) ، ترجمه رساله قشیریه از مولفی نامعلوم ( قرن ششم ه ق) و شرح تعرف مستملی بخاری ( قرن پنجم ه ق.). روایت شناسی ، رویکرد اصلی این مقاله است . ابتدا هر چهار متن را به تعداد گزاره تقسیم و آنها را بر اساس رمزگانهای متفاوت ، دسته بندی ...
متن کاملهنر و تربیت در شخصیت پردازی قصص سوره کهف
سوره کهف از جمله سوری است که چهار قصه را در خود جای داده است: قصه اصحاب کهف ، قصه صاحب دو باغ، قصه موسی(علیه السلام) و عبد صالح، و قصه ذوالقرنین؛ با دقت در قصص سوره می توان دریافت هر قصه متشکل از شخصی تهایی است که برخی دارای نقش اصلی و پررنگ، و برخی دارای نقش فرعی و کم رنگ هستند که در کنار، یا مقابل هم سبب حرکت و معرفی فضای داستان شده اند. این مقاله بر آن است تا با توجه به سبک متفاوت این سوره ب...
متن کاملهنر و تربیت در شخصیت پردازی قصص سوره کهف
سوره کهف از جمله سوری است که چهار قصه را در خود جای داده است: قصه اصحاب کهف ، قصه صاحب دو باغ، قصه موسی(علیه السلام) و عبد صالح، و قصه ذوالقرنین؛ با دقت در قصص سوره می توان دریافت هر قصه متشکل از شخصی تهایی است که برخی دارای نقش اصلی و پررنگ، و برخی دارای نقش فرعی و کم رنگ هستند که در کنار، یا مقابل هم سبب حرکت و معرفی فضای داستان شده اند. این مقاله بر آن است تا با توجه به سبک متفاوت این سوره ب...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
پژوهشنامه قرآن و حدیثجلد ۲۰۱۶، شماره ۱۹، صفحات ۱۲۷-۱۴۹
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023